Tezler Literatür: Hukuk Kitaplar?, Makaleler & Tezler
Mü?terek Paribahis faaliyetinde bulunan internet sitelerinin içeri?i incelendi?inde, bu faaliyetler özgü genel kural ve uyar?lar?n bir k?sm?n?n ?u ?ekilde oldu?u görülmektedir. Türkiye’de Spor Toto’ya ba?vuru ile aç?labilen yasal bahis sitelerine kar??n yurtd??? men?eili bahis siteleriyle mücadele de sürüyor. Yakla??k iki y?l önce yap?lan ara?t?rmalarda Türkiye’de 400 bin ki?inin yurtd??? merkezli sanal sitelerde illegal olarak bahis oynad??? ve 1 milyar dolarl?k kay?td??? bir pazar?n varl???ndan söz ediliyordu. Yasad??? internet bahis sitelerinin Türkiye’de bayi a?? olu?turdu?u biliniyor. Bu oyunlar ve etraf?nda el de?i?tiren para, her y?l birkaç defa düzenli olarak (medyada ?ike ve bahis operasyonu olarak yans?t?ld??? biçimde) ekonomik boyutunun yan? s?ra sportif yar??malar?n, kendi mant???, ruhu, iç dinamikleri ve masumiyetine dair tart??malar? da ba?ka bir biçimde alevlendirmektedir. Ço?u zaman severek ve isteyerek ba?lan?lan evlilik sürecinde, e?ler bir ömür boyu, hastal?kta ve sa?l?kta birlikte olmak üzere söz verirler birbirlerine, Kutsal aile kurumunu ya?atmak için tüm çabalar?n? ve özverilerini gösterirler. Pek tabidir ki hiçbir evlilik “bir gün gelir bo?an?r?z” diye ba?lamaz. Bununla birlikte, mutluluktan çok mutsuzluk getiren ve e?lerin birbirlerinden iyice koptu?u bir evlili?in devam? taraflara/topluma faydadan çok zarar verece?inden, böyle bir evlili?in devam ettirilmemesi taraflar?n gerek psikolojik gerek sosyal hayatlar? aç?s?ndan yerinde olacakt?r. Çocuk, fiziksel, duygusal ve sosyal aç?dan yeti?kin bireylerden farkl? özellikler gösterdi?i için, haklar?nda uygulanacak özel kurallara ve yeti?kin bireylerden daha güçsüz konumda bulundu?u için de onlar kar??s?nda korunmaya ihtiyaç duyar. Yine; yarg?lama sonucunda haks?z ç?kan mükelleften binde 3,9 harç al?nmas? (buna kar??l?k haks?z ç?kan vergi idaresi için böyle bir yükümlülü?ün olmamas?), zorla?t?r?lm?? yürütmeyi durdurma ko?ullar? ve ödeme emrine kar?? dava açanlar?n % 10 haks?z ç?kma zamm? ödeme riskini ta??malar? da birer adil yarg?lanma hakk? ihlali niteli?ini ta??yabilecektir.
Rapor, Superbahis’in Türkiye’de faaliyet göstermedi?ini, oyuncuya da herhangi bir cezai i?lem olmamas?n? gerekçe göstererek Türkiye’den kullan?c? kabul ettiklerini belirtmektedir. Finansal rapora göre Superbahis 2006?da £103 milyon olan Türkiye pazar?ndaki cirosunu, 2007 y?l?nda £127,4 milyona ç?karm??t?r. Böylece yasa d??? olan Superbahis’in cirosu, iddaa’n?n yakla??k $1,5 milyarl?k cirosunun alt?da birine tekabül etmektedir. 5237 say?l? (yeni) TCK’n?n yap?m sürecinde, zina konusu defalarca gündeme gelmi?, üzerinden uzun tart??malar yürütülmü?tür. Bunun nedeni, zinan?n suç olarak kabul edilmesinin hem ki?i özgürlükleri bak?m?ndan sak?ncalar do?urmas?, hem de zinay? suç kabul eden 765 say?l? (eski) TCK’n?n Anayasa’n?n temel ilkelerinden olan e?itlik ilkesine aç?kça ayk?r? olmas?d?r. •?iddet, zannedildi?inin aksine, yaln?zca fiziksel ?iddetle s?n?rl? de?ildir. Cinsel ?iddet ve psikolojik ?iddet de günümüzde s?kça görülen ?iddet vakalar? aras?ndad?r. Bu kapsamda yer alan kanun hükümlerinde, yukar?da belirtti?imiz nedenlerle, çocuklara özgü düzenlemelere yer verilmi?tir. Tespit edilen ihlal bir mahkeme karar?ndan kaynaklanm??sa, ihlalin ve sonuçlar?n?n ortadan kald?r?lmas? için yeniden yarg?lama yapmak üzere dosya ilgili mahkemeye gönderilir.
Ömer dönemine kadar uzanan ve zaman içerisinde yap?s? ve fonksiyonlar? aç?s?ndan hayli de?i?iklikler geçiren divan Abbâsî dönemi ortalar?nda geli?imini büyük ölçüde tamamlam??t?r. Bazan da halife veya hükümdar?n, ço?u kere vezirin ba?kanl?k etti?i ve her dönemde devletin en önde gelen yetkililerinin kat?ld??? bu divanlar devletin genel idaresiyle ilgili her türlü siyasî-idarî kararlar?n al?nmas?nda ve yürütülmesinde en yetkili organlar olmu?tur (geni? bilgi için bk. D?VAN). Osmanl?lar’daki padi?ah divan? (Dîvân-? Hümâyun) ise bu kurumun en geli?mi? örne?ini olu?turmaktad?r. Dîvân-? Hümâyun sadece en yüksek siyasî-idarî karar ve yürütme organ? de?il ayn? zamanda fevkalâde yetkili bir yarg? organ? olarak da hizmet görmü?tür. Dâimî üyeleri aras?nda Rumeli ve Anadolu kazaskerlerinin de yer almas? bu maksada yöneliktir (bk. DÎVÂN-? HÜMÂYUN). Maddesine göre futbol müsabaka ve çal??malar?nda kulüpler ve ki?ilerce disiplin ve sportmenli?e ayk?r? fiiller ve bunlara uygulanacak müeyyideler, milli ve milletleraras? teamüllere uygun olarak TFF Yönetim Kurulu taraf?ndan haz?rlanacak esaslara göre belirlenmektedir. Belirlenecek olan fiillere uygulanacak cezalar; ihtar, yar??madan men, hak mahrumiyeti, yar??may? seyircisiz oynatma, saha kapatma, para cezas?, tescil iptali, puan indirme ve küme dü?ürmedir. Görüldü?ü üzere, GSGM ile özerk federasyon aras?nda imzalanacak bir protokol ile özerk federasyonun GSGM personelinden yararlanmas? olanakl? hale getirilmektedir. A?a??da, TFF’nin özerkli?i konusu incelenirken de de?inilece?i gibi[70], GSGM, kamu hizmetini yürütmekle görevli bir kamu kurumudur ve dolay?s?yla yüklendi?i kamu hizmetini yürütmek için GSGM bünyesinde çal??an personel de devlet memuru statüsündedir ve 657 say?l? Devlet Memurlar? Kanunu’na tabi bulunmaktad?r. 657 say?l? kanuna tabi devlet memurlar?n?n, 1982 Anayasas?’n?n 128.
- Son tahlilde bu karar UCM bak?m?ndan büyük bir kumar olup, dört ihtimal belirmektedir.
- Fonksiyon ve organ olarak idare kavram?, hukuk devletinde idarenin yetki ve faaliyetleri, sorumlulu?u, denetimi ve idare hukukunun insan unsuru olan kamu görevlileri ve personel hukuku ve Türk idari te?kilat?.
- Aksi hâlde, geçerli mazereti d???nda, güvenceDevlet Hazinesine gelir yaz?l?r.
[122] Sakl? tutulan hükümlerden sadece yarg?laman?n yenilenmesi anla?mazl???n Yarg?tay taraf?ndan incelenmesini sa?lamaktad?r; ancak bu inceleme yaln?zca ?ekle ili?kin olacak ve Yarg?tay gerekli görürse anla?mazl?k Tahkim Kurulu taraf?ndan “yeniden” incelenecektir. Sakl? tutulan di?er hükümler ise yine Tahkim Kurulu’nca yerine getirilecek i?lemlere ili?kindir. Lâkin, futbolcu Deniz Bar?? olay? ile ilgili olarak Yarg?tay, Tahkim Kurulu karar?n? yok sayarak anla?mazl??? yeniden incelemi? ve karar vermi?tir, bkz. [64] Tasar?’n?n “Gençlik ve Spor Kulüpleri” ba?l?kl? 31. Maddesinde, gerçek ve tüzel ki?iler, kamu kurum ve kurulu?lar? ile her seviyedeki e?itim kurumlar? taraf?ndan bir veya birden fazla gençlik ve/veya spor dal?nda faaliyet göstermek üzere gençlik ve/veya spor kulübü kurulabilece?i belirtilerek bunlar?n yerel yönetimlere tescil ile tüzel ki?ilik kazanacaklar? hükme ba?lanm??t?r. Tahkim Kurulu, ayr?ca, TFF Yönetim Kurulu taraf?ndan ç?kar?lan talimatlar?n, usulüne uygun olarak yay?mlanmas?n? takip eden 10 gün içinde, ilgililer taraf?ndan yap?lan ba?vurular üzerine, talimat?n 3813 say?l? kanun, TFF Ana Statüsü, FIFA ve UEFA kurallar?na uygunlu?unu, ilgililerin veya TFF Yönetim Kurulu’nun itiraz? üzerine inceleyip karara ba?lar. TFF Ana Statüsü’nde, Tahkim Kurulu’nun kanunda say?lan görevlerine, TFF’nin ç?karaca?? talimatlar? ba?vuru üzerine inceleyip kesin olarak karara ba?lamak eklenmi?tir. Disiplin kurullar?, soru?turman?n tamamland??? günden itibaren üç gün içinde karar vermektedir.
Daha önceki çal??malarda da de?inildi?i gibi, VUK’un 9’uncu maddesindeki Mükellefiyet ve vergi sorumlulu?u için kanuni ehliyet ?art de?ildir. Vergiyi do?uran olay?n kanunlarla yasak edilmi? bulunmas? mükellefiyeti ve vergi sorumlulu?unu kald?rmamaktad?r. (1) Her türlü ?ans oyunlar? faaliyetinden elde edilen has?lat, ?ans oyunlar? vergisine tâbidir. S?n?r ötesi i?lemlerin elektronik ticaretle birlikte yayg?nla?mas?, her i?lemin sadece bir kez vergilendirilmesini sa?layacak ve bütün devletlerce onaylanm?? kurallar?n vergi sistemine konmas? zorunlulu?unu do?urmaktad?r. Temel prensip, mal ve hizmetler hangi ülkenin vergileme s?n?rlar? içinde teslim ve ifa edilmi? ise bu i?lemi vergilendirme hakk? o ülkeye ait olmas?na dayand?r?lmal? ve KDV yönünden tüketicinin ikametgah?n?n bulundu?u ülke, vergilendirme yetkisine sahip olmal?d?r. Kanun’un gerekçesinde de aç?kça belirtildi?i üzere, söz konusu faaliyetlerin devaml?l?k, kapsam ve nitelikleri esas olarak GVK’daki hükümlere göre tespit edilecektir.
Elizabeth’i temsilen bölge valileri (kraliyet özel konseyi) ile yerel seçimlerle i?ba??na gelen hükümetler taraf?ndan yönetilmektedirler. ALDERNEY adas? di?er kanal adalar? gibi, (ülkenin talebi üzerine hayati anayasal konular ile savunma ve d??i?leri hariç olmak üzere) idari ve mali mevzuat ve yönetim yap?s? itibariyle ?ngiltere (Birle?ik Krall?k) ve Avrupa Birli?i’nin bir parças? olmay?p, yönetim ve denetimi alt?nda da de?ildir. Bu özerk statüleri itibariyle ?ngiliz Kanal Adalar?, dünyada kabul görmü? k?y? bankac?l??? ve e-ticaret merkezlerindendir. Yurt d???nda, özellikle de ?ngiltere’de bürolar arac?l??? ile Futbol, Kriket, Golf, Tenis, Motor Sporlar?, Snooker, Boks, At Yar??? ve Rugby (Birlik ve Lig) ve ABD’ye özgü spor dallar? olan Profesyonel ve Kolej Amerikan Futbolu, Beyzbol, Basketbol ve Buz Hokeyi gibi her türlü spor kar??lasmas? üzerine bahis oynanmaktad?r. Bahis oynamak için sahip olunmas? gereken sahip olunmas? gereken asgari ?ey, kredi kart? ya da banka hesab?d?r. Bu yollarla Paribahis giri? ?irketinin banka hesab?na gönderilen paralar direkt sisteme girmekte ve bu para kar??l???nda istenilen türde bahisler oynanmaktad?r. Yapt???m?z ara?t?rmada, internet üzerinden Türkçe ya da ?ngilizce olarak yukar?daki biçimde mü?terek bahis oyunlar? organizasyonu gerçekle?tiren yüze yak?n sitenin varl??? saptanm??t?r. Bu kapsamda; vergi anla?malar?n?n normlar hiyerar?isindeki ve iç hukuktaki yerine de?inmek gerekmektedir. Maddesine göre;“Türkiye Cumhuriyeti ad?na yabanc? devletlerle ve milletleraras? kurulu?larla yap?lacak andla?malar?n onaylanmas?, Türkiye Büyük Millet Meclisinin onaylamay? bir kanunla uygun bulmas?na ba?l?d?r. 182/1, hakimin bo?anma karar? verirken çocu?un velayet hakk?n? da karara ba?lamas?n? öngörmü?tür.
Medine anayasas? müslümanlarla yahudiler ve di?er din mensuplar? aras?nda yap?lm?? bir antla?ma mahiyetinde oldu?undan Medine’de müslümanlardan ba?ka bir cemaatin kalmad??? Asr-? saâdet’in son dönemlerinden itibaren bu anayasa tarihî bir metin haline gelmi?tir. Bunun yerine ?slâm devletinin kurulu? ve i?leyi? esaslar?n? belirleyen yeni bir metnin ortaya konmay???, ?slâm hukukunun genel yap?s? ve olu?um dönemi ?artlar?yla ilgilidir. [29] Ülkemizde, futbolcu lisanslar?n?n tescili s?ras?nda kulüplerin, Türkiye Futbol Federasyonu organ ve kurullar?n?n verdi?i kararlara kar?? yarg? organlar?na ba?vurmayacaklar?na ili?kin bir taahhütname imzalamalar? gerekmektedir. Geçti?imiz günlerde, Fenerbahçeli futbolcu Deniz Bar??’?n Yarg?tay’a ba?vurarak Tahkim Kurulu karar?n? bozdurmas?n?n ard?ndan, söz konusu taahhütnamenin geçerlili?i tart???lmaya ba?lanm??t?r, bkz. Maddesine göre, MHK kararlar?ndan hukuki sonuçlar do?urabilecek ve Tahkim Kurulu’na intikal ettirilebilecek olanlar, TFF Yönetim Kurulu’nun onay?na tabi bulunmaktad?r[137]. Maddelerinde, hukuki sonuç do?urabilecek kararlar?n? onay için TFF Yönetim Kurulu’na göndermek MHK’n?n görevleri aras?nda say?lm??t?r. Ayr?ca MHK, Talimat ile ?ç Talimatta[138] yer almayan hususlar hakk?nda karar vermeye yetkili bulunmaktad?r. Tahkim ile ilgili olarak, “Türk Spor Kurumu Kanunu Tasar?s?”na da k?saca de?inmek yararl? olacakt?r.
Düzenleme yürürlü?e girdi?inde, istek d??? SMS yollayan taraflar?n tespiti daha kolay ?ekilde yap?labilecek. Mesajlar?n sonunda yer alacak 4 haneli kodlar ?u anda BTK’n?n web sayfas?nda yay?nland?. Buradaki amaç Gümrük ve Ticaret Bakanl???’n?n operatörü ve izinsiz SMS göndereni tespit etmesini kolayla?t?rmak. Bu düzenleme sadece “ba?l?kl? SMS” denilen gönderen k?sm?nda numara yerine gönderenin ad?n?n yazd??? yurtiçinden gönderilen SMS’leri kapsayacak. Maddeyle ?ans oyunlar?n? tertipleyen Spor Toto Te?kilat Müdürlü?ü, Milli Piyango ?daresi ve Türkiye Jokey Kulübü gibi kurulu?larda dahil olmak üzere, organizasyonu yasal olsun olmas?n mü?terek bahis ve ?ans oyunu oynatanlar?n tüm oynatt?klar? mü?terek bahis ve ?ans oyunlar?n?n vergilendirilmesi öngörülmü?tür. Vergi Usul Kanunu’nun 9’uncu maddesi düzenlemesi gere?i, vergiyi do?uran olay?n kanunla yasak edilmi? bulunmas? mükellefiyeti ve vergi sorumlulu?unu kald?rmaz ilkesi gere?i,, oyunlar?n ve oyunlar? tertipleyenlerin isimleri maddede tek tek say?lmam??t?r. Düzenlemede sadece halen oynat?lmakta olan oyunlar?n baz?lar?n?n isimlerine yer verilmi?, “ve benzeri” ifadesiyle de benzer hiçbir oyunun kapsam d??? kalmamas? amaçlanm??t?r. Dolay?s?yla yasad??? olarak mü?terek bahis oynatan organizasyonlar da bu verginin mükellefidirler ve tespit olunmalar? halinde cezal? tarhiyata muhatap tutulurlar. Tam mükellefiyete tabi ki?i ve kurumlar, gerek Türkiye’de gerekse yurt d???nda elde ettikleri kazançlar üzerinden vergilendirilirler. Bu kazançlar?n vergi kanunlar?m?zda yaz?l? gelir unsurlar?na girmesi tek yeter ?artt?r. ?nternet üzerinden mü?terek bahis oynatarak kazanç elde eden bu ki?ilerin, yaz?m?z?n daha sonraki bölümlerinde ele al?naca?? üzere; bir i?yeri vas?tas?yla kazanç elde etmeleri bir ?art olmad???ndan, ilgili sitenin bir i?yeri olup olmad??? tart??mas? da söz konusu olmayacak ve vergilendirmeyi etkilemeyecektir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi toplan?p göreve ba?lad?ktan sonra, Milli Güvenlik Konseyi, alt? y?ll?k bir süre için Cumhurba?kanl??? Konseyi haline dönü?ür ve Milli Güvenlik Konseyi Üyeleri, Cumhurba?kanl??? Konseyi Üyesi s?fat?n? al?rlar. Milli Güvenlik Konseyi üyesi olarak 18 Eylül 1980 tarihinde içtikleri and yürürlükte kal?r. Cumhurba?kanl??? Konseyi Üyeleri, Anayasada Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin haiz bulunduklar? özlük haklar? ile dokunulmazl???na sahip olurlar. Alt? y?ll?k süre sonunda Cumhurba?kanl??? Konseyinin hukuki varl??? sona erer. Madde 169 – Devlet, ormanlar?n korunmas? ve sahalar?n?n geni?letilmesi için gerekli kanunlar? koyar ve tedbirleri al?r. Yanan ormanlar?n yerinde yeni orman yeti?tirilir, bu yerlerde ba?ka çe?it tar?m ve hayvanc?l?k yap?lamaz. Madde 165 – Sermayesinin yar?s?ndan fazlas? do?rudan do?ruya veya dolayl? olarak Devlete ait olan kamu kurulu? ve ortakl?klar?n?n Türkiye Büyük Millet Meclisince denetlenmesi esaslar? kanunla düzenlenir. Merkezî yönetim bütçesiyle verilen ödenek, harcanabilecek tutar?n s?n?r?n? gösterir. Harcanabilecek tutar?n Cumhurba?kanl??? kararnamesiyle a??labilece?ine dair bütçe kanununa hüküm konulamaz. Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, Genel Kurulda kamu idare bütçeleri hakk?nda dü?üncelerini her bütçenin görü?ülmesi s?ras?nda aç?klarlar, gider art?r?c? veya gelirleri azalt?c? önerilerde bulunamazlar. Say??tay’?n kurulu?u, i?leyi?i, denetim usulleri, mensuplar?n?n nitelikleri, atanmalar?, ödev ve yetkileri, haklar? ve yükümlülükleri ve di?er özlük i?leri, Ba?kan ve üyelerinin teminat? kanunla düzenlenir. Kurulun meslekten ç?karma cezas?na ili?kin olanlar d???ndaki kararlar?na kar?? yarg? mercilerine ba?vurulamaz.
?ktidarlar?n vergilerin yönlendirici etkilerinden yararlanmas?n?n tipik bir görünümünü te?kil etmesi bak?m?ndan yol vergisi mükellefiyetine getirilen muafiyet hükmü tarihi bir örnektir. Cumhuriyetin ilk y?llar?nda nüfus art???n?n desteklenmesi için düzenlenmi? bir muafiyet olan 1525 say?l? ?ose ve Köprüler Kanunu’nun 9. Maddesi[14] hükmü uyar?nca muafiyetten yararlanabilmek için en az be? çocu?a sahip olmak gerekmektedir. Böylelikle nüfus art???, yönlendirici bir vergi kolayl??? ile sa?lanmaya çal???lm??t?r[15]. Yunanistan aileyi vergi indirimleri arac?l???yla desteklemektedir. E?ler ayr? ayr? vergilendirilmekte olup; aileye uygulanan vergi indirimleri, geliri daha yüksek e?ten indirilmektedir. E?lerden birinin gerekenden daha fazlas?n? ödemi? olmas? halinde miktar, di?er e?in ödeyece?i vergiden indirilerek toplam miktar azalt?lmaktad?r[12].
